Podkarpacki Festiwal Szarlotki

Podkarpacki Festiwal Szarlotki

Regionalna impreza kulinarna, połączona z jarmarkiem rękodzieła, organizowana od 2015 r. w Siedlisku Janczar w Pstrągowej. Festiwal odbywa się każdego roku na przełomie września i października. Głównym punktem imprezy jest konkurs dla amatorów na Podkarpackiego Mistrza Szarlotki. Podkarpacki Festiwal Szarlotki organizowany jest pod patronatem Marszałka Województwa Podkarpackiego, w ramach Szlaku Kulinarnego Podkarpackie Smaki. Impreza cieszy się wyjątkowym zainteresowaniem uczestników i odwiedzających, przeżywając każdorazowo istne oblężenie ze strony gości. Jest tłoczno, gwarno, kolorowo, muzycznie i tanecznie. Kto żyw z okolicy ściąga tłumnie do Pstrągowej na domową szarlotkę. I raczej wszyscy są zadowoleni, bo na stołach ostatecznie zostają jedynie okruszki, puste tace i blachy po ciastach.

Konkurs Mistrza Szarlotki zdominowany jest najczęściej przez najprostszą wersję ciasta, jaką znamy wszyscy z babcinego pieca: kruche/półkruche ciasto, smażone jabłka i odrobina cynamonu. A degustacja i wyniki konkursu potwierdzają tylko starą prawdę – im prostszy wypiek, tym ważniejsze stają się niuanse i wyczucie smaku. Dobra szarlotka to przede wszystkim przyjemnie ustępujące pod widelcem, dobrze wypieczone ciasto, warstwa aromatycznych jabłek stawiających delikatny opór pod zębami, szczypta przypraw korzennych. Wszystko to opakowane w formę zgrabnego, estetycznie podanego ciasta. Większości tych deserów nie powstydziłyby się w swoim menu najlepsze restauracje.

Oprócz promocji szarlotki ( wpisanej na listę produktów tradycyjnych) oraz walorów smakowych i odżywczych  jabłek, festiwal popularyzuje podkarpackie dziedzictwo kulinarne i rękodzielnicze, integrując również mieszkańców regionu. Zmaganiom konkursowym towarzyszą degustacje wypieków z jabłkami oraz innych regionalnych smakołyków przygotowywanych przez osoby indywidualne, koła gospodyń wiejskich czy inne organizacje pozarządowe, a także występy zespołów folklorystycznych, warsztaty, zabawy dla dzieci i dorosłych i wiele innych atrakcji.

Jeszcze kilka ciekawostek o szarlotce, która choć tak mocno utożsamiana z polskim stołem, nie jest teoretycznie polskim wypiekiem. Prawdopodobnie to pomysł Francuzów, a przynajmniej geneza jej nazwy. Historycy mają kilka różnych teorii pochodzenia słynnego ciasta z jabłkami. Ta powszechnie przyjęta mówi, że pierwsza „szarlotka” pod nazwą charlotte russe została przygotowana przez XIX-wiecznego szefa kuchni Marie Antoine Carême’a – ówczesnego kulinarnego celebrytę, którego na swój dwór zaanektował sam car Aleksander I. Carême miał tym deserem uczcić prawdopodobnie szwagierkę cara – Charlottę.

Jednak ten znany nam z niedzielnych deserów skromny placek przełożony smażonymi jabłkami podano ówczesnemu władcy połowy świata jako bardzo wykwintny deser na bazie delikatnych biszkoptów i kremu bawarskiego, co najbardziej cieszyło carskie podniebienie. Lecz na przestrzeni wieków i wskutek zawiłości kulturowych, nazwa szarlotki została ostatecznie zaadoptowana u nas jako określenie ciasta z jabłkami. Ponadto, mając na uwadze powszechność występowania jabłek w Europie, ciasto to najprawdopodobniej przyrządzane było niezależnie w różnych regionach kontynentu, w nieco różnych wariacjach. Dlatego autorstwo samej receptury jest raczej wieloosobowe.