Maczka z gęsi po dachnowsku

Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2009-09-18 w kategorii: Gotowe dania i potrawy w woj. podkarpackim.

Wygląd:

Gęsty płyn z widocznymi kawałkami mięsa.

Kształt: Gęsty płyn.

Rozmiar: Gęsty płyn sporządzany w ilościach zależnych od potrzeb.

Barwa: Płyn o brązowej barwie z widocznymi kawałkami jasnego mięsa.

Konsystencja: Konsystencja gęstego płynu.

Smak: Smak lekko słonawy z wyraźnym posmakiem mięsa gęsiego oraz wyczuwalny smak przypraw: czosnku, ziela angielskiego i liści laurowych.

Tradycja:

Dawniej gęsi hodowane były w każdym gospodarstwie domowym we wsi Dachnów, średnio w ilości od 10 do 15 sztuk. Drób najlepiej tuczyło się po pierwszym skubaniu, wówczas pióra gęsi równo rosły i były ładne. Małe sztuki żywione były chlebem i jajkami, a dorosłe tuczone głównie owsem. Pierwsze bicie gęsi odbywało się we wrześniu, przed wykopkami. Pierze z gęsi wykorzystywano do wyrobu poduszek, pierzyn i kołder, a mięso do przyrządzania maczki. Potrawę przyrządzano z gęsi, ponieważ tusza tego ptaka zawiera bardzo dużo mięsa, a danie z niej przyrządzane starczało dla wielopokoleniowych rodzin. Z przeprowadzonych wywiadów etnograficznych z mieszkańcami wsi Dachnów wynika, że jest to potrawa dość gęsta o barwie brązowej, z wyraźnym smakiem mięsa gęsiego doprawionego przyprawami takimi jak: czosnek, ziele angielskie i liść laurowy. Maczka była ulubionym daniem przyrządzanym podczas większych uroczystości kościelnych na plebani w Dachnowie, a także przysmakiem weselnym. Było tak jeszcze 60 lat temu, później potrawa ta podawana była podczas wykopów, młócenia zboża czy koszenia wikliny. Maczkę zawoziło się robotnikom bezpośrednio na pole, zawiniętą uprzednio w koc albo ręcznik, aby nie wystygła. Podczas wykopów w chłodniejsze dni był to doskonały, sycący i rozgrzewający posiłek. Oprócz tego maczkę przygotowywało się często dla domowników, dawniej w niedzielę, a obecnie stała się ona potrawą codzienną. Maczka z gęsi po dachnowsku to potrawa, którą gotowano i nadal gotuje się w każdym gospodarstwie w Dachnowie (gmina Cieszanów) według niezmienionego przepisu, który przekazywany jest z pokolenia na pokolenie.

Maczka z kaczki

Maczka z kaczki była niegdyś bardzo popularnym daniem w naszym regionie. Głównym jej składnikiem jest kaczka, czosnek i przyrumieniona na patelni mąka. Maczka była daniem luksusowym. Podawano ją na weselach a także robotnikom pracującym przy żniwach czy też wykopkach. Bardzo dobrze smakuje z chlebem lub pieczonymi pierogami. Potrawa powinna mieć gęstą konsystencję, tak aby można było „maczać” w niej chleb lub pieczone pierogi .

(KGW w Nowym Dzikowie)